ენკენისთვე, 2019

***
როდესაც იმას საუბრობ, რაც ხარ, ესე იგი, საკუთარ თავთან ჰარმონიაში იმყოფები.

***
სიყვარული თავადაა ყველაზე დიდი ძალა და სიმდიდრე, რომელიც არსად სხვაგან, გარეთ სხვა ძალაუფლების ძიებას არ საჭიროებს.

***
რომ გაიზარდო, ჯერ უნდა დაიბადო.

***
მამულიშვილობა და ერიშვილობა ოჯახიდან იწყება, მაგრამ ოჯახით არ მთავრდება.

***
დაბადება სიკვდილის რაობაზე გამარჯვების შესაძლებლობაა.

***
კაცობრიობის ისტორია არაერთხელ გვარწმუნებს იმაში, რომ სახელმწიფოთა, საზოგადოებათა და ერთა სათავეში კეთილგონიერების ხელისუფლებას თაობათა მანძილზე ჰარმონიულად განვითარებული პიროვნების აღზრდაზე ორიენტირებული განათლება სჭირდება.

***
ყველაზე უბადრუკი ის მონობაა, რომელიც ფსიქოლოგიური საღატაკიდან მოდის.

იგრიკა, 2011 წელი

* * *
ფიქრებით შემოიარო სამყარო ნიშნავს, დაათვალიერო იგი, მაგრამ მხოლოდ გულისხედვით თუ ვუღრმავდებით და ვეხებით მას. არსებობისა და შესაქმის სინამდვილე გულში, გულით ცხადდება და გვიცხადდება.

* * *
ადამიანის ძირითადი ნიში აზროვნებაა, კაცისა-ზნეობა, ზეკაცისა კი-სიყვარული.

* * *
ნამდვილი პოლიტიკა  ადამიანებს შორის მეგობრობიდან და თავისუფლებიდან გამომდინარეობს, ემყარება და ამრავლებს მათ.

* * *
ადამიანის, საზოგადოებებისა და კაცობრიობის უზნეობა თითოეულისათვის დამღუპველი ჩიხია.

* * *
ქალი შეგრძნებით შეიცნობა.

* * *
კაცი მაშინაა ჭეშმარიტი ფილოსოფოსი, როდესაც სოფიას თვითონ ღმერთი წარმოადგენს.

* * *
ცალკერძი ზნეობა არაა საკმარისი, თუკი მას არ ეხიდება და არ ავსებს მოღვაწეობა.

* * *
ადამიანი და ერი, რომელიც არ ცხოვრობს და არ ქმნის ისტორიას, ისტორიის გარეთ რჩება და ქრება.

* * *
არ არსებობს იმაზე უფრო დიდი გამარჯვება, ვიდრე საკუთარი თავის დაუფლება. შემდეგ, სხვა ყველაფერი ამის შედეგია ადამიანის ცხოვრებაში.

* * *
ისტორიის შექმნაში ლომის წილი კაცუნებს კი არა, შინაგანად მწიფე პიროვნებებს შეაქვთ.

* * *
მშვენიერება ალამაზებს.

* * *
თავმდაბლობაში თავისუფალი უნდა ხდებოდე და არა-მონა.

* * *
სიტყვებს თავიანთი გრძნობები გააჩნიათ-მხოლოდ ემოციურად ცოცხალი ადამიანები უღრმავდებიან და სწვდებიან მათ შინაარსს.

ღვინობისთვე, 1998 წელი

* * *

მუდმივად სიკეთის ქმნა გოლგოთის გზაზე სიარულსაც მოითხოვს.

* * *

სიმართლეს თუ სიმყრალეს უწოდებენ, მაშინ რა უნდა იყოს სიცრუეზე უარესი?

* * *

მძიმეა დამარცხების შეცნობა, მაგრამ უფრო ამამაღლებელია, როცა მას დამშვიდებული სულით ეგებები. ეს კი საკუთრივ ერთგვარი გამარჯვებაა.

* * *

ზოგჯერ ფიქრმა შეიძლება უფრო დიდი სამსახური გაუწიოს კაცს, ვიდრე საქმემ.

* * *

ადამიანი, ეროვნული პრინციპები რომ გაატარო, მყინვარწვერივით მაღალი და თერგივით მოძრავი, შეუჩერებელი უნდა იყო.

* * *

ფარისევლობით ორმაგ ჯოჯოხეთს იმკვიდრებენ: ერთს აქ, წუთისოფელში და აქედან გამომდინარე, მეორეს-მუდმივ გეენიაში.

* * *

ჟამთადენაში ბუმბერაზები პირამიდებივით მაღლა დგანან.

* * *

ადამიანში არსებული სიკეთისა და ბოროტების თესლი მისივე გამოცდისთვისაა.

* * *

ბანალურ ადამიანობამდე ჩამოქვეითებული გენიოსი ჩვეულებრივ მოკვდავად ქცევის საშიშროების წინაშე იყენებს თავს.

* * *

დიდი ადამიანის ბუმბერაზობა გონებადაბნელებულებს კოლოსივით უნათებს გზას. ეს წარმოადგენს რჩეულთა ცხოვრებისეულ მისიას.

* * *

გენიალური ადამიანებისათვის გენიალური ნაწარმოებების ქმნა ცხოვრებისეულ ნორმას წარმოადგენს.

* * *

შემოქმედი მარტო აჩენს თავის ნაწარმოებს, მაგრამ ხელოვანის ნაშიერი ხალხის კუთვნილება ხდება.

* * *

საოცარია განგება, რომლისთვისაც გენიალური სულის ამ ქვეყნად მოვლინებას გეოგრაფიული და სოციალური შეზღუდვა არ გააჩნია.

* * *

მწერლისა და საერთოდ, ხელოვანის ცხოვრებისეული მისია ისაა, ირგვლივმყოფი გარემო უკეთ გაარკვიოს პირად არსში, რათა კაცობრიობას გაუმრავლდეს საკუთარი თავის შეცნობის შესაძლებლობა.

* * *

ეკლიანია გენიოსთა ხვედრი, რადგან მთელი ცხოვრება სამმაგ ტანჯვა-ვაებას განიცდიან: პასუხისმგებლობით აკვირდებიან უმართებულო გზით მავალ კაცობრიობას, ადამიანებს სიცოცხლის შარას უნათებენ და სრულყოფენ მათ სულს, ბოლოს კი ჯვარს ეცმიან, რათა ხელახლა აღდგნენ.

* * *

ერისათვის უმაღლესი სასჯელის ზომა მისი ისტორიული ასპარეზიდან გაქრობაა. კონსტანტინე გამსახურდიასი არ იყოს, ერის დეგრადაცია მაშინ იწყება, როცა იგი რაღაც თითო-ოროლა თვისებას ფანტასტიკურად ადიდებს, როცა პირველად რაცხს თავს სხვა ერებს შორის მიუხედავად იმისა, თუ როგორია იგი.

ყოველივე ეს უაზრო ამპარტავნებაში გადადის, რასაც არ მოაქვს სიკეთე. ვაი ეთქმის ასეთ ერს და მაშინ არსებობის შეწყვეტის ღირსიცაა იგი, თუკი არ მიხვდა და არ მოინანია თავისი ცოდვილი მდგომარეობა.

* * *

დიდ ადამიანებს თავიანთი სიდიადე შეუვალობაშიც ეტყობათ.

* * *

ხშირად ბუნება წარმართულ თემსა ჰგავს: ხან დედასავით მოგიალერსებს და ხან ლომივით მძვინვარებს.

* * *

სასურველია ადამიანის როგორც ფიზიკური, ასევე სულიერი ახალგაზრდობა, მაგრამ რადგანაც ხორციელი სიჭაბუკე სიცოცხლის ოდენ გარკვეულ და წარმავალ მონაკვეთს წარმოადგენს, უფრო მთავარი მაინც სულიერი ყვავილობა გამოდის.

ჯანმრთელი შინაგანი სამყარო ჯანსაღ სხეულზე უპირატესია. თუ ადამიანი ფიზიკურადაა ძლიერი, მაგრამ სულიერად ნაკლოვანი, მისგან ნაკლებ სიკეთეს მივიღებთ. მაგრამ თუ შევაბრუნებთ მოცემულ ვითარებას, შედეგად განუწყვეტელი წინსვლა გვექნება. სწორედ, რომ სულიერად განვითარებულ პიროვნებებისაგანაა შექმნილი ყველა ის ღირებულება, რომელიც დღესაც ასულდგმულებენ კაცობრიობის კულტურულ სიცოცხლეს.

* * *

ზოგჯერ ისეთი რამეც შეიძლება იწერებოდეს, რომ თუ ყოველ ასო-ბგერასაც კი არ ჩასვწდი, ვერ გაიაზრებ ნათქვამის სიდიადეს.

* * *

გენიოსი მაინც დედასა ჰგავს: მთელი თავისი ცხოვრება უკვდავ ქმნილებებს აჩენს.

* * *

უბედურებაა, როცა მამათა თაობა გმოძღვრავს და რჩევას იძლევა, მაგრამ საქმედ არ გარდაქმნის დარიგებებს. მომავალი თაობისათვის ამან შეიძლება უარყოფითი გავლენა მოახდინოს და დაუმახინჯოს მიზანსწრაფვა.

* * *

ადამიანის შინაგანი ცხოვრებისათვის დამღუპველია, როდესაც იგი მთელი სიცოცხლე იძენს, მაგრამ არ გასცემს. ამით იგი იხშობს უკვდავყოფის შესაძლებლობას.

* * *

თუ არა გამოსავლის ძიება, განა გაუბედურებულ ხალხს იმის განცხადება შველის, რასაც თავადაც კარგად ხედავს და გრძნობს?

* * *

რომელ ეპოქასაც არ უნდა ეკუთვნოდნენ, გენიოსი გენიოსს თავის თანამედროვედ მიიჩნევს და გრძნობს.

მკათათვისა, 2010 წელი

* * *
უზენაეს სიბრძნეთაგანია, როცა ნებისმიერ პირობებში ჰარმონიული ხარ საკუთარ თავთანაც და გარესამყაროსთანაც.

* * *
საქართველოს მუდამ ღვთითკურთხეული საქართველო თუ აერთიანებდა ოდენ…

* * *
დუმილში დაბადებული მუსიკა გულის ნიაგარების ძალისაა.

* * *
ამპარტავნება უგულო ყინულეთია.

* * *
გრძნობა გულის ხედვაა.

* * *
ხელმწიფება ტიტული კი არა, საკუთარი ერის მსახურებაა.

* * *
თავისუფლება საკუთარი თავის გაცნობიერება კი არაა ოდენ, მისი გრძნობაცაა.

* * *
თავისუფლება საკუთარ თავში გონებისა და გრძნობის შეხმატკბილებული გამარჯვებაა.

* * *
სიკეთე ცოდნისა და სიბრძნის მომდევნო, განხორციელებული საფეხურია.

* * *
იმარჯვებენ სიყვარულის სიბრძნითა და ვაჟკაცობით. ყოველგვარი სხვაგვარი გამარჯვება ილუზია და სიცრუეა.

* * *
სხვა თუ გძულს, ესე იგი, არც საკუთარი თავი გიყვარს.

* * *
აზრის გასიტყვება ნახევარი საქმეა.

* * *
კეთილი იდეის სიძლიერე მის ქმნა-განხორციელებაშია.

* * *
ღმერთს საქმით უფრო უახლოვდებიან, ვიდრე საუბრებით.

* * *
ქრისტიანული განახლება ღმერთთან დაბრუნებისა და ამ სასწაულით გამოწვეული უნაპირო, ენითგამოუთქმელი ბედნიერების მარადიული პარადიგმაა.

* * *
სიცოცხლე საცხოვრებელია.

* * *
ცხოვრება მოქმედებაში მოყვანილი, ამოძრავებული სიცოცხლეა.

* * *
სიცოცხლე ღვთიური ტალანტია, რომელიც შეიძლება შენი სულის ოთახში მდგარ კიდობანში გამოკეტო, ან გაასულიერო და გაივსო მისით. პირველი ცხოვრების ილუზიას ბადებს და სიცოცხლის დაკარგვამდე, შინაგან კვდომამდე მიჰყავს ადამიანი, მეორე კი მზესავით განათებულს ხდის ადამის ნაშიერს.

* * *
ფიქრებით სიახლოვე და გულით სიახლოვე სხვა და სხვა რამეა, თუმცა, ერთი მეორეს არ გამორიცხავს და ერთმანეთს ავსებენ.

* * *
სიყვარული და მეგობრობა შინაგანი თუ გარეგანი შეჭირვებიდან მუდმივი საუკეთესო გამოსავალია.

* * *
საკუთარი თავი რომ შეიცნო, ჯერ უნდა დაინახო იგი.

* * *
ადამიანი საკუთარ თავს უკეთ სულიერი დიალოგის დროს ხედავს.

* * *
გონებისმიერი ცხოვრება სტატიურია… გულისმიერი კი-დინამიური.

* * *
გულკეთილობა და კეთილგონიერება ერთმანეთს ავსებენ, მაგრამ წინამძღოლი პირველია.

* * *
ადამიანის შინაგანი სიმწიფე ჯერ კიდევ არ ნიშნავს ბედნიერებას. პირველი მეორის ჭურჭლად თუ გამოდგება.

* * *
სიცოცხლეს უფალი ღმერთი მშობლების მეშვეობით გვანიჭებს, ცხოვრება კი სიკეთის ზეიმია.

* * *
ბაგის კიდეები ბედნიერების ბარომეტრია…

* * *
ადამიანებს გვიკვირს ხოლმე, თუ რატომაა სიცოცხლე ძალადობითა და უსამართლობით სავსე. არადა, ამის მიზეზი თითოეულ ჩვენთაგანშია. ჩვენ რომ მართლა ვ-ც-ხ-ო-ვ-რ-ო-ბ-დ-ე-თ, ცხოვრება სიკეთის ზეიმად იქცეოდა.

* * *
ვისი შინაგანი სამყაროც სიკეთით, სიყვარულით, სიმამაცითა და პასუხისმგებლობითაა სავსე, ანუ ვინც ნაღდი ცხოვრებითაა გავსებული, ის ერსა და სახელმწიფოზე ზრუნავს. ვინც შინაგანად ცარიელია და გარეგნული ზიზილ-პიპილოებით სავსე, საკუთარი ფუტურო საქმეებით ცხადად აჩენს თავის ნამდვილ სახეს

მკათათვისა. 2009

* * *
დამარცხება წარმატებას გულისხმობს, მაგრამ არ ნიშნავს გამარჯვებას. მარჯი მართებულობაა, რაც სხვა არაფერია, თუ არა განსხვავებულ აზრთა მორიგება და ორივე მხარის გამარჯვება.

* * *
ვისაც სძულს სიყვარულის შემდეგ, მას არც ჰყვარებია.

* * *
სილამაზე თვალს ახარებს, მშვენიერება-სულს.

* * *
მშვენიერება ულამაზესობაზე მეტია.

* * *
თუ მშვენიერი არ ხარ, ულამაზესობა არაა საკმარისი.

* * *
ბედნიერება მშვენიერებას მოაქვს თაურ და არა სილამაზეს.

* * *
ქართველებს ძალიან ბევრი რამ გვაქვს სასწავლი, უფრო მეტი-გასააზრებელი და გაცილებით კიდევ უფრო მეტი-საკეთებელი.

* * *
მანდილოსნები მეცოდებიან, თორემ პოეზიადაშრეტილი ფილოსოფია სწორედაც რომ ქალური საწყისითაა ხელახლა გასანოტივებელი. თუმცა, მამაკაცური საწყისის გარეშე იგი დაკარგავს თავის სიმტკიცეს.

* * *
ძალიან ბევრი რამის ცოდნაა საჭირო, რათა ბავშვურობაში გადავიზარდოთ.

* * *
სპონტანურობა-თავისთავადობასაც თავისი აღვირი სჭირდება.

* * *
ქრისტე მაცხოვარს სასწაულის მოხდენას ურწმუნო უვიცობითა და ამპარტავნებით სთხოვდნენ მაშინ, როცა ყველაზე დიდი სასწაული თვალწინ ედგათ.

* * *
ჩემი სასწაული ჩემი საყვარელი ხალხია; ყოველივე, რაც კი უფალს შეუქმნია.

* * *
სასწაული სასწავლია.

* * *
ადამიანებს შორის უმთავრესია ის, რაც უხილავი, გამჭვირვალე გვგონია და უფრო არსებითი, ვიდრე ბევრი ხილული და ხელშესახები რამ.

* * *
ადამიანი უფრო დიდი სამყარო შეიძლება იყოს, ვიდრე ყველა სახელმწიფო ერთადაღებული. ამად, დანაშაულია ამის არგათვალისწინება, როდესაც ადამიანის სიცოცხლეს არ აფასებენ.

* * *
ზოგჯერ, შიმშილი ცურვის სწავლას ჰგავს.

* * *
მეფური ბუნების ადამიანი სიყვარულში არ წვრილმანდება. მისი შინაგანი ბუნება სავსეა, მთელი, ერთიანი და მზიანი.

* * *
სიკეთეზე დამყარებული თავისთავადობა და ბუნებრიობა უდიდესი ადამიანობაა.

* * *
ვისაც ადამიანი უყვარს და სიყვარული არა, ან სიყვარული უყვარს და მოყვასი არა, სტყუის, რამეთუ ორივეს ერთიანობა სხვა არაფერია, თუ არა ღმერთში დაბრუნება.

* * *
ჰხამს, ადამიანი მარტომყოფიც კი იზრდებოდეს ზნეობრივად და ინაყოფიერებდეს საკუთარ ბედნიერებას.

* * *
სამყაროს ყოფიერებისა და საკუთარი თავის ფენომენოლოგიური შემეცნება არაა საკმარისი ბედნიერებისათვის, თუმცა, აუცილებელია კი.

* * *
სანამ გონებით განჭვრეტილი სიკეთე გულში არ განხორციელდება, ვერ იქცევა ადამიანის საუკეთესო შინაგან მდგომარეობად.

* * *
კაცი უნდა იყო, კაცს კაცობა რომ გაუგო და კიდევ უკეთესი-კაცურად იცხოვრო.

* * *
უზნეობა სირცხვილის შეგრძნების დაკარგვას იწვევს-უსირცხვილო ადამიანი კი ცხოველის საფეხურამდე დადის.

* * *
უსიყვარულოდ დემონებს ვემსგავსებით.

* * *
სიყვარული ჭეშმარიტებაა, უსიყვარულობა კი-ცრუ ყოფიერება.

* * *
განათლება სიკეთის განხორციელების პირდაპირპროპორციულია და არა პატივის მოხვეჭის.

* * *
არსობრივად მართვა მსახურების ყველაზე კეთილშობილური ფორმაა. ყველაფერი, რაც წინათქმას არ შეესაბამება, დესპოტიზმია, რომელსაც ეგოიზმი და ძალადობა ბადებენ. ეს კი, ადამიანში, თუ ადამიანთა ჯგუფში გაბატონებული სიცრუისა და სიკეთე-ბოროტების ცნებათა აღრევის შედეგია.

* * *
ბედნიერების მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
სიყვარულის მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
მშვენიერების მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
ჭეშმარიტების მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
უკვდავების მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
სიცოცხლის მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
მოყვასის მპოვნელი ღმერთს პოულობს.
სრულყოფილების მპოვნელი ღმერთს პოულობს.

* * *
ზოგიერთის ცხოვრება კითხვაა და კითხვათა სიმრავლე, ზოგიერთისა-მტკიცებულება, მოწამეობა; უმრავლესობისა კი-არც ერთი და არც მეორე.

* * *
უზენაესი ხელოვნება ჩვენში ხელოვნებისვე გაცოცხლებაა. ეს კი თავად ცხოვრებას გარდაქმნის უზენაეს ხელოვნებად.

* * *
ადამიანები, ჩვენ თვითონ ვართ ლაბირინთული ციხე-სიმაგრეები, რომელთა შუაგულამდე მიღწევა გვამზიურებს.

* * *
რაც უფრო ვუახლოვდებით წმინდა სამებას, მით უფრო ვთავისუფლდებით, რადგან ღმერთი თვითონაა უზენაესი თავის-უფლება.

* * *
იყო პიროვნება, ეს მთელი ცხოვრებაა.

* * *
ადამიანთა უმრავლესობის აზროვნება გახვრეტილ შაურად არ ღირს; უფრო ნაკლებისა-ათასებად ფასდება, ერთეულებისა კი-ფასდაუდებელია.

* * *
პიროვნულად სუსტია ის, ვინც სხვას ტკივილს აყენებს; ხოლო შინაგანად ძლიერი და გაცილებით სრულყოფილი ის, ვინც სხვათ აბედნიერებს.

* * *
ვინც თავის საქმეს კარგად და ზნეობრივი მართებულობით აღასრულებს, კარგი პოლიტიკოსია.

* * *
პომადა-კოცნით ნაამბორები ტუჩის ფერადი რიდე.

* * *
ადამიანთა უმრავლესობას იმაზე მეტი არ ესმის, რამდენსაც ამბობს. რჩეულები კი მუდამ იმაზე გაცილებით ნაკლებს ამბობენ, ვიდრე ესმით.

* * *
ზოგჯერ დუმილში: სიმართლეს გეტყვი-არ მოგეწონება, ტყუილს გეტყვი-არ მომეწონება.

* * *
მტერს ეშინია პატიოსანი და მშვიდი კაცის.

* * *
ხარისხი მუდამ სჯობს რაოდენობას, ხარისხის რაოდენობა კი საუკეთესო ზომა და ოქროს შუალედია.